Πως να μαγειρέψετε με ασφάλεια τη γαλοπούλα για το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι

Ένα από τα βασικότερα πιάτα στο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι είναι η γαλοπούλα. Χρειάζεται όμως προσοχή στην προετοιμασία και το μαγείρεμα της γαλοπούλας γιατί μπορεί να αποτελέσει πηγή πολλών επιβλαβών μικροοργανισμών όπως η Salmonella, το Clostridium perfringens και το Campylobacter. Η κατανάλωση γαλοπούλας η οποία έχει επιμολυνθεί με κάποιον παθογόνο μικροοργανισμό μπορεί να προκαλέσει σοβαρή τροφική δηλητηρίαση. Επομένως, εάν σκέφτεστε να μαγειρέψετε και εσείς γαλοπούλα για το γιορτινό τραπέζι, δείτε προσεκτικά τις παρακάτω συμβουλές προκειμένου να την προετοιμάσετε και να την ψήσετε με ασφαλή τρόπο χωρίς να υπάρχει κίνδυνος για εσάς και τους καλεσμένους σας.

Η κατεψυγμένη ωμή γαλοπούλα θα πρέπει να αποθηκευτεί στην κατάψυξη μέχρι τη στιγμή που θέλετε να την αποψύξετε. Για να είστε σίγουροι ότι την αποθηκεύετε σωστά, θα πρέπει η θερμοκρασία της κατάψυξή σας να είναι μικρότερη ή ίση από τους -18ο C. Προσπαθήστε να ελέγχετε συχνά τη θερμοκρασία της κατάψυξή σας ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος ανάπτυξης ανεπιθύμητων μικροβίων κατά την αποθήκευσή της. Αποθηκεύστε την ωμή και φρέσκια γαλοπούλα στο ψυγείο για 1 με 2 ημέρες πριν το μαγείρεμά της.

Ακολουθήστε έναν από τους παρακάτω τρόπους ώστε να αποψύξετε με σωστό και ασφαλή τρόπο τη γαλοπούλα σας.

• Αποψύξτε τη γαλοπούλα στο ψυγείο. Πριν τη βάλετε στο ψυγείο, τοποθετείστε τη γαλοπούλα μαζί με το περιτύλιγμά της μέσα σε ένα κλειστό δοχείο, προκειμένου τα υγρά της να μην έρθουν σε επαφή με άλλα τρόφιμα. Ο χρόνος απόψυξης εξαρτάται από το βάρος της γαλοπούλας. Η γαλοπούλα μπορεί να παραμείνει στο ψυγείο για 1-2 μέρες πριν το ψήσιμό της.
• Αποψύξτε τη γαλοπούλα σε κρύο νερό. Βεβαιωθείτε πως έχετε τοποθετήσει τη γαλοπούλα σας σε μια καλά κλεισμένη σακούλα πριν την αποψύξετε με κρύο νερό βρύσης στον νεροχύτη. Με αυτό τον τρόπο τα υγρά της γαλοπούλας δε θα έρθουν σε επαφή με άλλα μέρη της κουζίνας. Επίσης, το κρύο νερό θα πρέπει να καλύπτει όλη τη γαλοπούλα, καθώς επίσης συστήνεται να το αλλάζετε κάθε μισή ώρα. Ο χρόνος απόψυξης εξαρτάται από το βάρος της γαλοπούλας. Συνεπώς, για κάθε μισό κιλό γαλοπούλας, αφήστε τη στο κρύο νερό για τουλάχιστον 30 λεπτά. Εάν την αποψύξετε με αυτό τον τρόπο θα πρέπει να την ψήσετε άμεσα.
• Αποψύξτε τη γαλοπούλα στο φούρνο μικροκυμάτων. Ακολουθήστε τις οδηγίες του κατασκευαστή του φούρνου μικροκυμάτων σας. Εάν αποψύξετε τη γαλοπούλα στο φούρνο μικροκυμάτων, όπως ισχύει και με την απόψυξη στο κρύο νερό, θα πρέπει να την ψήσετε άμεσα.

Προσοχή! Η απόψυξη της γαλοπούλας θα πρέπει να γίνεται κάτω από ασφαλείς θερμοκρασίες. Είναι επικίνδυνο να αποψύξετε τη γαλοπούλα σε θερμοκρασία δωματίου. Οι παθογόνοι μικροοργανισμοί αναπτύσσονται πολύ γρήγορα σε θερμοκρασίες που κυμαίνονται από 6ΟC έως 60οC («επικίνδυνη» ζώνη).

Η ωμή γαλοπούλα και τα υγρά της αποτελούν εστίες μικροβίων, γι’ αυτό θα πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί στον τρόπο που τα διαχειρίζεστε. Δείτε παρακάτω 4 βασικές πρακτικές υγιεινής, που θα πρέπει να ακολουθείτε για να αποφύγετε τη μετάδοση επιβλαβών μικροβίων σε άλλα τρόφιμα (δηλαδή επιμόλυνση), επιφάνειες, σκεύη κα.

• Πλύντε τα χέρια σας καλά για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα με σαπούνι και ζεστό νερό πριν και μετά την επαφή σας με την ωμή γαλοπούλα.
• Να χρησιμοποιείτε πάντα ξεχωριστά σκεύη κοπής για την ωμή γαλοπούλα.
• Ποτέ μην τοποθετείτε τρόφιμα σε σκεύη ή σε επιφάνειες κοπής που έχουν έρθει σε επαφή με την ωμή γαλοπούλα.
• Πλύντε με ζεστό νερό και σαπούνι τα μαγειρικά σκεύη (π.χ. μαχαίρι, πιρούνι), επιφάνειες κοπής, πιάτα κα. που έχουν χρησιμοποιηθεί για την προετοιμασία της γαλοπούλας πριν τα χρησιμοποιήσετε για να προετοιμάσετε άλλα φαγητά.

Προσοχή! Μην επιχειρήσετε να πλύνετε τη γαλοπούλα με νερό πριν την ψήσετε, καθώς υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος μετάδοσης μικροβίων στον νεροχύτη και σε άλλα σκεύη ή φαγητά.

Εάν σκέφτεστε να προετοιμάσετε και κάποια γέμιση για τη γαλοπούλα σας, είναι προτιμότερο και πιο ασφαλές να τη μαγειρέψετε ξεχωριστά - δηλαδή σε διαφορετικό σκεύος από αυτό της γαλοπούλας - προκειμένου να ψηθεί καλά. Ωστόσο, εάν επιλέξετε να τα μαγειρέψετε όλα μαζί, τότε τοποθετείστε τη γέμιση στη γαλοπούλα λίγο πριν το ψήσιμό της. Σε κάθε περίπτωση, για να είστε σίγουροι ότι η γέμισή σας έχει ψηθεί καλά, θα πρέπει να ελέγξετε τη θερμοκρασία στο εσωτερικό της με ένα θερμόμετρο μαγειρικής. Για να βεβαιωθείτε ότι την έχετε μαγειρέψει καλά, η θερμοκρασία στο εσωτερικό της θα πρέπει να φθάσει περίπου τους 75οC. Εάν ψήσετε τη γαλοπούλα μαζί με τη γέμιση, μετά το ψήσιμο τους, αφήστε τη γέμιση μέσα στη γαλοπούλα για περίπου 20 λεπτά πριν την αφαιρέσετε.

Ψήστε τη γαλοπούλα στον φούρνο στους 160οC ή και σε λίγο μεγαλύτερη θερμοκρασία. Ο χρόνος ψησίματος εξαρτάται από βάρος της γαλοπούλας και από το εάν την ψήνετε με ή χωρίς γέμιση. Για παράδειγμα, μια ολόκληρη γαλοπούλα που ζυγίζει περίπου 3-5 κιλά θα πρέπει να ψηθεί για τουλάχιστον 3 ώρες - χωρίς τη γέμιση - και για τουλάχιστον 3,5 ώρες - με τη γέμιση. Σε κάθε περίπτωση, η θερμοκρασία στο εσωτερικό της και σε άλλα πιο λεπτά μέρη της θα πρέπει να έχει φθάσει τουλάχιστον τους 75οC.

Αποθηκεύστε τη γαλοπούλα που σας έχει απομείνει στο ψυγείο, σε θερμοκρασία μικρότερη ή ίση με 4οC για 3-4 ημέρες. Διαφορετικά, εάν θέλετε να τη διατηρήσετε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, μπορείτε να την αποθηκεύσετε στην κατάψυξη. Η διαδικασία της αποθήκευσης θα πρέπει γίνει μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, δηλαδή μέσα στο διάστημα των 2 ωρών ή και σε λιγότερο μετά το ψήσιμο της, καθώς υπάρχει μεγάλος κίνδυνος τροφικής δηλητηρίασης. Επίσης, κόψτε τη γαλοπούλα σας σε μικρότερα κομμάτια ώστε να κρυώσουν πιο εύκολα και γρήγορα. Τέλος, για να σερβίρετε ξανά τη γαλοπούλα που σας έχει απομείνει, θα πρέπει να τη ζεστάνετε τουλάχιστον στους 75οC.

Προσοχή! Εάν αφήσετε τη γαλοπούλα ή άλλα μαγειρεμένα τρόφιμα που έχουν απομείνει από το γιορτινό τραπέζι σε θερμοκρασία δωματίου για μεγάλο χρονικό διάστημα δίνετε την ευκαιρία στο βακτήριο Clostridium perfringens να αναπτυχθεί, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλος κίνδυνος τροφικής δηλητηρίασης. Το Clostridium perfringens αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή αιτία τροφικής δηλητηρίασης. Τα συμπτώματα εμφανίζονται μέσα σε 6-24 ώρες μετά την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων και περιλαμβάνουν κυρίως εμετό και κοιλιακές κράμπες.